ایزو ۴۵۰۰۱ – استاندارد ایزو ایمنی و سلامت
خصوصیات ایزو ۴۵۰۰۱ قابل استفاده برای سازمان هایی است که:
- می خواهند خطر را برای کارمندان و دیگر شرکایی که در معرض ریسک های ایمنی و بهداشت شغلی هستند از بین ببرند و یا به حداقل برسانند.
- می خواهند یک سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت دائمی اجرا کنند و آن را توسعه دهند؛
- می خواهند درمورد تطابق خود با سیاست های ایمنی و بهداشت اطمینان حاصل کنند؛
- این تطابق را به نمایش دیگران بگذارند؛
- سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت کار خود را توسط سازمانی خارجی ثبت یا تصدیق کنند؛ یا
- از وجود تطابق با خصوصیات ایزو ۴۵۰۰۱ خودارزیابی انجام دهد.
الزامات کلی
سازمان ها باید یک سیستم مدیریت ایمنی و بهداشتی اجرا کنند که با الزامات ایزو ۴۵۰۰۱ ذکر شده در ادامه 4 همخوان باشد.
سیاست گزاری جهت پیاده سازی ایزو ۴۵۰۰۱
مدیر ارشد سازمانها باید درمورد سیاست ایمنی و بهداشت کار دارای اختیار باشد، اهداف مربوط به ایمنی وبهداشت کار سازمان را مشخص کند و بر پیشرفت مستمر متعهد باشد. الزامات دیگری نیز هستند که برای مثال سیاست های ارتباطاتی و بررسی را تحت پوشش قرار می دهند.
برنامه ریزی
برنامه ریزی برای شناسایی خطر، ارزیابی ریسک و کنترل ریسک. سازمان ها باید برای ارزیابی ریسک و کنترل ریسک راهکار داشته باشند و از خروجی این راهکارها در تعیین اهداف ایزو ۴۵۰۰۱ استفاده کنند. یک فهرست دسته بندی هم وجود دارد که باید از آن در راهکارهای شناسایی خطر، ارزیابی ریسک و کنترل ریسک استفاده کرد.
الزامات قانونی و دیگر الزامات. سازمان ها باید مدارک قانونی و دیگر الزامات ایزو ۴۵۰۰۱ مورد استفاده را به روز نگه دارند، و دسترسی به جزئیات این الزامات را تضمین کنند. همچنین این الزامات باید با کارمندان و دیگر شرکای ذی نفع درمیان گذاشته شود.
اهداف. سازمان ها باید اهداف ایزو ۴۵۰۰۱ مستند تهیه و نگهداری کنند و این اهداف باید معیار های مشخصی را تحقق بخشند.
برنامه (های) مدیریت ایزو ۴۵۰۰۱ : این برنامه ها برای حصول مزایای ایزو ۴۵۰۰۱ لازم هستند. برنامه (ها) باید مستند باشند، و دارای شرح وظایف و جدول زمانی باشند، و در صورت لزوم بازبینی و اصلاح شوند.
پیاده سازی ایزو ۴۵۰۰۱
ساختار و مسئولیت : سازمان ها موظف اند مسئولیت های مرتبط با الزامات ایزو ۴۵۰۰۱ و نحوه ی ساختاربندی آنها را مستند کنند. یک عضو مدیریت ارشد (منتخب مدیریت) باید مسئول کلیت سیستم مدیریت ایزو ۴۵۰۰۱ باشد.
همچنین لازم است برای سیست مدیریت ایمنی و بهداشت کاری و برای تمام مدیران مسئول منابع کافی فراهم شود تا بتوان تعهد آنها را نسبت به پیشرفت مستمر عملکرد ایزو ۴۵۰۰۱ نشان داد.
آموزش، آگاهی و صلاحیت. این زیرمجموعه بیان می کند پرسنلی که برای انجام وظایف صلاحیت دارند بر روی ایمنی و بهداشت کاری اثر دارد، و زمانی که برای کسب صلاحیت لازم آموزش می بینند، توانایی و دانایی کارآموز و ریسکی که در معرض آن قرار خواهد گرفت را در نظر می گیرد.
همچنین لیست تعدادی از مسائل ایزو ۴۵۰۰۱ فراهم شده که کارمندان باید از آن آگاه شوند.
مشورت و ارتباطات. سازمان ها باید برای ارتباطات درباره ی مسائل ایزو ۴۵۰۰۱ و توافقات مستند به منظور مشورت و مشارکت کارمندان دارای راهکار باشد. همچنین فهرستی از معیارها که باید با مشارکت و مشورت تحقق یابند فراهم شده.
مستندسازی ایزو ۴۵۰۰۱ باید نسخه ی مکتوبی از سیستم مدیریت همراه با مرجعی از مستندات پرجزئیات تر وجود داشته باشد.
کنترل داده ها و مستندات. باید بر روی تمام مستندات و داده های مورد نیاز سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت کنترل وجود داشته باشد و این کنترل باید مواردی را تضمین کند، از قبیل بایگانی، بازبینی، و جا نمایی مناسب مستندات و داده ها.
کنترل عملیاتی. باید تمام فعالیت ها در جایی که نیاز به استفاده از معیار های کنترل است شناسایی گردند. سپس باید مطمئن شد این فعالیت ها تحت شرایط خاصی انجام می شوند. همچنین یک لیست از معیارها وجود دارد که با انجام این فعالیت ها تحقق می یابد.
آمادگی و پاسخ گوئی در شرایط بحرانی. سازمان ها باید وضعیت های بحرانی و حوادث به القوه را پیش بینی و پاسخ مناسب آنها را پیدا کنند. برنامه ها باید در جایی که امکان آن هست بازبینی و تست گردند.
چک کردن و اصلاح
نظارت و ارزیابی عملکرد. این زیرمجموعه با فهرستی از الزامات نظارت و ارزیابی عملکرد ایزو ۴۵۰۰۱ آغاز می شود و سپس به این موضوع می پردازد که سازمان ها در استفاده از تجهیزات نظارتی باید چه کار کنند.
تصادفات، حوادث، عدم تبعیت ها و اعمال اصلاحی و پیشگیری کننده. سازمانها باید برای رسیدگی به حوادث، تصادفات و عدم تبعیت ها و حصول اطمینان از اتخاذ اعمال اصلاحی و پیش گیرانه ی مناسب دارای راهکار باشند. اعمال اصلاحی و پیش گیرانه ی یشنهادی باید بر اساس ارزیابی از یک ریسک پیش از پیاده سازی آن باشد.
تغییرات بوجود آمده از طریق هرکدام از این فعالیت ها باید مستندسازی شوند.
مدارک و مدیریت مدارک. هدف اصلی مدارک نمایش وجود تطابق با مختصات ایزو ۴۵۰۰۱ است، و این بخش فهرستی از معیار ها یی دارد که باید با راهکار های مدیریت مدرک به آنها تححق بخشید.
ممیزی. سازمان ها باید بطور دوره ای ممیزی سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت کاری داشته باشند که بررسی شود آیا سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت کار مطابق با توافقات، مناسب پیاده سازی و نگهداری میشود، و آیا موثر است. برای همخوانی با الزامات، باید برنامه و راهکارها مطابق تعدادی از معیار ها باشند.
بررسی مدیریت
مدیر ارشد باید شایستگی، کفایت و موثر بودن سیستم مدیریت ایزو ۴۵۰۰۱ را در مقاطع زمانی معین بررسی کند. این بررسی باید مستندسازی شود.
صدور ایزو ۴۵۰۰۱ در دنیای امروز به معنی نوعی اطمینان خاطر برای افراد مسئول محسوب می شود و همه ذینفعان و مشتریان و فروشندگان با شرایط حاکم در این گواهینامه احساس آرامش خواهند کرد.چارچوب قانونی این استاندارد را می توان تا آنجا که جا دارد گسترش داد و باعث بوجود آمدن نوعی آگاهی در کارکنان خواهد شد تا آنها بتوانند تمامی ریسک های موجود را شناسایی کنند و در راه برطرف کردن آنها قدم بردارند.
توف نورد ، استاندارد ایران ، ایزوسیستم ، ایزو بهسان ، بهسان ویژن ، qal ایزو،