توسط کمیته فنی ایزو/تی سی 67  درباره مواد، تجهیزات و ساختار های محیطی برای صنایع نفت، گاز و پتروشیمی آماده شده و انتشار آن به عنوان یک خصوصیت فنی ایزو توسط این کمیته به تائید رسیده تا الزامات بیشتری به ایزو 9001 در حوزه صنایع نفت، گاز و پتروشیمی بی افزاید.

عمومی

قبولی یک سیستم مدیریت کیفیت باید یک تصمیم گیری استراتژیک یک سازمان باشد. طراحی و پیاده سازی سیستم مدیریت کیفیت یک سازمان تحت تاثیر نیاز های متغییر، اهداف مخصوص، محصولات ارائه شده، پروسه های اتخاذ شده، و سایز و ساختار سازمان است. هدف این استاندارد بین المللی اشاره به یکپارچگی در ساختار سیستم های مدیریت کیفیت یا یکپارچگی مستندسازی نیست.

الزامات سیستم مدیریت کیفیت مشخص شده در این استاندارد بین المللی مکمل الزامات برای محصولات است.

این استاندارد توسط شرکای داخلی و خارجی، شامل شرکت های گواهی کننده، استفاده می شود تا توانایی شرکت برای تحقق الزامات مشتری، قوانین و خود سازمان سنجیده شود.

در طی اجرای این استاندارد بین المللی قواعد مدیریت کیفیت بیان شده در ایزو 9000 و ایزو 9004 در نظر گرفته می شود.

نکته: این خصوصیت فنی به موارد بازرگانی و رقابتی مانند قیمت، ضمانت نامه ها، گارانتی ها یا عباراتی که برای حفظ اهداف بازرگانی هستند اشاره ای نمی کند.

رویکرد پروسه ای

این استاندارد بین المللی استفاده از رویکرد پروسه ای را در تهیه، پیاده سازی و ارتقای تاثیر سیستم مدریت کیفیت پیشنهاد می کند، تا با تحقق الزامات مشتری رضایت او افزایش پیدا کند.

برای عملکرد موثر یک سازمان، باید فعالیت های مرتبط متعددی شناسایی و مدیریت شوند. فعالیتی که از منابع استفاده کند و به گونه ای مدیریت شود که ورودی ها را به خروجی تبدیل کند، به عنوان یک پروسه درنظر گرفته می شود. معمولا خروجی یک پروسه مستقیما ورودی پروسه بعدی را شکل می دهد.

بکارگیری یک سری از پروسه ها داخل یک سازمان، به همراه شناسایی و تقابل این پروسه ها، و مدیریت آنها به عنوان “رویکرد پروسه ای” شناخته می شود.

ایجاد کنترل مداوم بر ارتباط، ترکیب و تقابل بین تک تک پروسه ها در داخل مجوعه پروسه ها مزیت رویکرد پروسه ای است.

وقتی چنین رویکردی در یک سیستم مدیریت کیفیت استفاده شود اهمیت موارد زیر را تاکید می کند:

الف) شناخت و تحقق الزامات

ب) نیاز به درنظر گیری پروسه ها  به عنوان ارزش افزوده

ج) کسب نتایج از عملکرد و تاثیر پروسه

د) پیشرفت مستمر پروسه براساس مقیاس عینی.

مشتریان عاملان اصلی تعیین کننده الزمات به عنوان ورودی هستند. برای نظارت بر رضایت مشتری نیازبه اطلاعات ارزیابی برداشت مشتری از شرکت است.

نکته: علاوه بر این متد معروف به “برنامه ریزی- انجام- چک کردن- عمل” (PDCA) را می توان برای تمام پروسه ها استفاده کرد. شرح این متد بطور خلاصه به شکل زیر است:

برنامه ریزی: تعیین اهداف و پروسه های لازم برای حصول نتایج مطابق با الزامات مشتری و سیاست های سازمان

انجام: پیاده سازی پروسه ها

چک کردن: نظارت و سنجش پروسه ها و محصول در برابر سیاست ها، اهداف و الزامات و گزارش نتایج

عمل: اتخاذ اعمال برای پیشرفت متداوم عملکرد پروسه.

ارتباط با ایزو 9004

ویرایش های کنونی ایزو 9001 و ایزو 9004 به عنوان استاندارد های سیستم مدیریت کیفیت پایدار تهیه شده اند که مکمل یکدیگر اند، و درعین حال می توانند جداگانه مورد استفاده قرار گیرند. اگرچه این دو استاندارد معیار های متفاوتی دارند، اما دارای ساختار مشابه هستند تا در زمان استفاده پایدار باشند.

ایزو 9001 برای یک سیستم مدیریت کیفیت الزاماتی مشخص می کند که می توان داخل سازمان استفاده کرد، یا برای کسب گواهینامه یا مقاصد قراردادی آن را بکار گرفت. این ایزو بر تاثیر سیستم مدیریت کیفیت در تحقق الزامات مشتری تمرکز می کند.

ایزو 9004 نسبت به ایزو 9001 برای انواع بیشتری از اهداف راهنمایی ارائه می کند، بطور ویژه برای ارتقا مستمر کارآیی و عملکرد کلی یک سازمان. ایزو 9004 به عنوان راهنما برای سازمان هایی پیشنهاد می شود که مدیر ارشد آنها تصمیم دارد فراتر از الزامات ایزو 9001 و بدنبال بهبود مستمر عملکرد حرکت کند. به هر جهت این ایزو برای مقاصد قراردادی طراحی نشده است.

سازگاری با سیستم های مدیریتی دیگر

این استاندارد بین المللی همگام با ایزو 14001:1996 است تا سازگاری دو استاندارد به نفع جامعه مصرف کننده افزایش یابد.

این استاندارد بین المللی حاوی الزامات مخصوص دیگر سیستم های مدیریت نیست، مانند آنهایی که مخصوص مدیریت محیط زیست، مدیریت ایمنی و بهداشت کار، مدیریت مالی یا مدیریت ریسک هستند. به هر حال این استاندارد بین المللی یک سازمان را قادر می سازد سیستم مدیریت کیفیت خود را هم تراز یا توام با الزامات سیستم مدیریت مرتبط کنند. یک سازمان میتواند سیستم مدیریت کنونی خود را وفق دهد تا یک سیستم مدیریت کیفیت منطبق با الزامات این استاندارد بین المللی تهیه شود.

هدف این خصوصیت فنی

هدف این خصوصیت فنی توسعه سیستم مدیریت کیفیتی است که پیشرفت مداوم را فراهم می سازد، بر اجتناب از نقایص تاکید می کند ، و مواد زائد و تغییر را در زنجیره عرضه و ارائه دهندگان خدمات کاهش می دهد.

این خصوصیت فنی، به همراه الزامات خاص مشتری، اساس الزامات سیستم مدیریت کیفیت را برای آنهایی که به این مستند متعهد شده اند تعریف می کند.

این خصوصیت فنی به منظور اجتناب از انجام ممیزی های گواهینامه چندگانه است و برای سیستم مدیریت کیفیت صنایع نفت، گاز و پتروشیمی رویکردی مشترک فراهم می کند.

صنایع نفت، گاز و پتروشیمی – سیستم های مدیریت کیفیت در بخش های مشخص – الزامات برای سازمان های عرضه کننده محصول و خدمات

حیطه عمل

عمومی

این استاندارد بین المللی الزامات سیستم مدیریت کیفیت برای سازمانی مشخص می کند که :

الف) می خواهد نشان دهد محصولاتش دائما الزامات مشتری و قوانین اجرایی را رعایت می کند

ب) درصدد ارتقا رضایت مشتری با کاربرد موثر سیستم است، از قبیل پروسه هایی برای ارتقا مستمر سیستم و اطمینان از مطابقت با الزامات مشتری و قوانین اجرایی.

نکته: در این استاندارد بین المللی کلمه “محصول” تنها مربوط به محصولاتی است که مورد نیاز مشتری است.

زمینه کاربرد – موضوع تکمیلی

این خصوصیت فنی سیستم مدیریت کیفیت را برای سازمان های تامین کننده خدمات و محصول در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی تعریف می کند.

الزامات سیستم های مدیریت کیفیت ایزو 9001

کاربرد

تمام الزامات این استاندارد بین المللی جامع [عام] هستند و بدون توجه نوع، سایز و محصولات  ارائه شده برای کل سازمان ها قابل استفاده هستند.

اگر به دلیل ماهیت سازمان و محصولاتش نتوان هرکدام از الزامات این استاندارد بین المللی را به کار برد می توان آن را استثنا کرد.

با استثنا قرار دادن الزامات ادعای صلاحیت این استاندارد بین المللی قابل قبول نخواهد بود مگر آنکه این استثنا ها محدود بوده و بر توانایی یا مسئولیت سازمان در فراهم سازی محصول مطابق با الزامات مشتری اثر نگذارد.

برای مثال استثنا ها باید محدود به الزامات زیر باشد:

–          طراحی و توسعه

–          کنترل خدمت رسانی

–          سنجش اعتبار پروسه ها ی ارائه خدمات و محصولات

–          دارایی مشتری

  اخذ ایزو ISO/TS 29001:2010 باعث می شود که سازمان با دریافت طرح کلی این گواهینامه در جهت رفع خطرات و ریسک های زنجیره تولید مواد نفتی ،گازی و پتروشیمی  به سطوح عالی مدیریتی دست یابد و حتی از لحاظ کیفیت کالاها و خدمات نیز سازمانها می توانند به آرامش خاطر دست یابند . در این گواهینامه همه اصول بر طبق سیستم مدیریت ایمنی مواد نفتی ، گازی  بنیان گذاشته شده است.